Tuesday, May 18, 2004

بخشهاى ترك نشين و آذربايجانى استان مركزى



سؤزوموز


بخشهاى ترك نشين و آذربايجانى استان مركزى


نوشته زير خلاصه اى از داده هاى سايت ميراث فرهنگى استان مركزى وابسته به سازمان ميراث فرهنگى كشور (منحصرا) در باره پراكندگى تركزبانان و زبان تركى در استان مركزى است كه از قسمتهاى مختلف سايت مذكور دستچين و از نو دسته بندى و بازنويسى شده است. از مطالعه داده هاى مذكور نتايج زير بدست مىآيد:


"از هشت شهرستان استان مركزى٬ پنج شهرستان تماما و يا اكثرا ترك نشين و بخشى از منطقه ترك نشين به هم پيوسته شمال غرب كشور مىباشند. زبان تركي در اكثر روستاهاي اطراف اراك، سربند و ساوه رايج است:

شهرستان ساوه: هر چهار بخش شهرستان ساوه (مركزى٬ زرند٬ خرقان٬ نوبران) تقريبا عمدتا ترك نشين اند.
شهرستان اراك: از سه بخش تشكيل دهنده شهرستان اراك (مركزى٬ خنداب٬ وفس)٬ بخش وفس تماما و بيش از نيمى از بخش خنداب ترك نشين است.
شهرستان آشتيان: شهرستان آشتيان به جز مركز آن شهر آشتيان٬ عمدتا ترك نشين است.
شهرستان تفرش: از دو بخش شهرستان تفرش (مركزى و فراهان) اكثريت اهالى بخش مركزى را تركها تشكيل مىدهند.
شهرستان شازند (سربند): بسيارى از اهالى شهرستان شازند (سربند) نيز ترك بوده و احتمالا تركها اكثريت جمعيت اين شهرستان را تشكيل مى دهند.


علاوه بر نواحى فوق همچنين در شهرستان خمين٬ افزون بر خود شهر خمين كه شهرى سه زبانه فارسى٬ تركى و لرى است٬ دهستانهاى حمزه لو و چهارچشمه و همچنين روستاهاى پيرامون مكان و خوگان ترك زبان مىباشند. نيز در شهرستان محلات شمارى از روستاها مانند بزيجانى٬ سعادت آباد٬ عيسى آباد٬ اميرآباد و غيره تماما ترك نشين اند."


چند نكته:


خريطه نى بؤيوك اؤلچولرده گؤره بيلمك اوچون٬ اوزه رينه تيخلايينּ (براى ديدن نقشه در ابعاد بزرگ٬ بر روى آن كليك كنيد)ּ


بخشهاى آذربايجانى استان مركزى-مركزى اوستانينين آذربايجانا داخيل اولان بؤلگه لرى


١- تركهاى ساكن در استان مركزى (به معنى عام تركى) شامل دو گروه "ترك" (به معنى خاص= ترك آذربايجانى) و "خلج" مىباشند. خلق ترك در شهرستانهاى ساوه٬ اراك٬ آشتيان٬ تفرش و شازند (سربند) به طور پيوسته و متراكم٬ و در شهرستانهاى خمين و محلات به صورت پراكنده ساكن مىباشد. گروه ديگر تركى٬ خلق "خلج" در شهرستانهاى آشتيان٬ تفرش و ساوه پخش شده است. منطقه خلج نشين "خلجستان" نام دارد كه در حال حاضر و در راستاى سياست يكسانسازى-فارسسازى بين دو استان مركزى و قم تقسيم شده است.


٢-- مناطق ترك نشين ٥ شهرستان از مجموع ٨ شهرستان استان مركزى يعنى شهرستانهاى ساوه٬ اراك٬ آشتيان٬ تفرش و شازند (سربند)٬ به عبارت ديگر بيش از نيمى از اراضى استان مركزى٬ جزئى از منطقه ترك نشين پيوسته در شمال غرب كشور است. هر چند نام اين استان در تقسيمات ادارى "استان مركزى" است٬ از لحاظ پراكندگى خلق ترك در ايران٬ اين ناحيه به همراه نواحى ترك نشين استانهاى قم٬ همدان٬ تهران و... .. جزء آذربايجان جنوبى (آذربايجان ائتنيك) و يا ناحيه به هم پيوسته ترك نشين شمال غرب كشور٬ و نه مركز آن به شمار مىرود. نواحى ترك نشين استان مركزى٬ جنوب شرقى ترين قسمت آذربايجان جنوبى را تشكيل مىدهند. حال آنكه مراد از خلق ترك ساكن در "ايران مركزى" تركهاى ساكن در استانهاى اصفهان٬ چهارمحال٬ لرستان٬ يزد و سمنان است. (و منظور از خلق ترك ساكن در جنوب ايران استانهاى فارس٬ كرمان٬ خوزستان٬ بوشهر و غيره است).


٣- داده هاى سايت ميراث فرهنگى استان مركزى در باره خلق ترك ساكن در استان مركزى و زبان تركى رايج در اين استان فوق العاده پراكنده٬ ناقص٬ غيرتخصصى٬ در مواردى عاميانه٬ حتى جانبدارانه است. در مندرجات سايت ميراث فرهنگى كشور٬ در راستاى آموزش رسمى و دولتى قوميتگرايى افراطى فارسى و نژادپرستى آريائى٬ از زبان تركى بنام گويش ياد ميشود و به دفعات از تعبيرات غيرعلمى و بىمعنىاى مانند نژاد ترك٬ كرد نژاد٬ نژاد آريائى و ...... سخن رفته٬ مقوله نژاد با مفاهيم مليت٬ گروههاى زبانى٬ ائتنيسيته خلط مىشود. با اينهمه حتى از اين داده هاى مخدوش نيز مىتوان تصويرى عمومى از گسترش و وضعيت خلق و زبان تركى در اين بخش از آذربايجان بدست آورد.


٣- در آغاز قرن٬ در اراضىاى كه امروزه استان مركزى ناميده مىشود اكثريت مطلق اهالى را تركها تشكيل مىدادند. در سالهاى ١٩٥٠ نيز وضعيت به همين منوال بوده است (به عنوان مثال در اين سالها اراك ٣٣٤ ٬ ساوه ٢٢٤ و محلات ١٢ مركز جمعيتى ترك داشته است). با اينهمه در اين استان در طول قرن بيستم درصد تركها به طور پيوسته در حال كاهش و درصد فارس زبانها به طور پيوسته در حال افزايش بوده است. از عوامل مهم اين روند مىتوان مهاجرت تركهاى اين استان به ديگر نواحى كشور (براي يافتن كار٬ ادامه تحصيل فرزندان و بالا بردن سطح زندگي)٬ سيل مهاجرت گروههاى غير ترك از شهرستان هاي ديگر به اين استان (در اثر ايجاد صنايع مادر٬ كارخانه ها و موسسات توليدي و تبديل شدن اين استان به يكى از قطبهاي صنعتي كشور) و حتى مهاجرت گروههاى غير ايرانى (افغانستانى و كرد عراقى) را بر شمرد. تبديل زبان اهالى از تركى به فارسى (فارس زبان شدن تركها) در اثر سياستهاى فارس سازى دولتهاى پهلوى و جمهورى اسلامى نيز عامل بسيار مهم ديگرى در كاهش جمعيتى تركان در اين استان است.


٤- بخشهاى ترك نشين استان مركزى نواحىاى از آذربايجان جنوبى مىباشند كه تحت تاثير شديدترين و موفقيت آميزترين سياستهاى فارسسازى و آسيميلاسيون ملى قرار گرفته اند. در نتيجه اين سياستها -و البته در نتيجه تعلل٬ كوتاهى و لاقيدى فوق العاده عميق و گسترده نخبگان و بزرگان و فرهنگيان ترك نسبت به حفظ زبان و هويت و فرهنگ ملى تركى خود- هويت٬ زبان و فرهنگ تركى تركان اين استان به شدت تخريب و در حال نابودى سريع و حذف شدن كامل از سطح منطقه مىباشد. نسل جديد تركهاى اين استان نه تنها غالبا با فرهنگ و هويت تركى ملى خود تماما بيگانه اند٬ بلكه قادر به تكلم به زبان تركى نيز نيستند. بسيارى از مراكز شهرى بزرگ اين استان تقريبا فارس زبان شده٬ زبان مناطق روستائى باقى مانده و طوائف ترك نيز به سرعت در حال گذر از تركى به فارسى است. با ادامه روند فعلى بسيار محتمل است كه در آينده بسيار نزديكى٬ خلق ترك در اين بخش از آذربايجان از اكثريت مطلق به اقليتى كوچك تبديل و پس از مدت كوتاهى از صحنه استان حذف شود.


٥- اين بخش از آذربايجان جنوبى و توده ترك ساكن در آن٬ به يارى و توجه عاجل روشنفكران٬ فرهنگيان و ..... بومى و غيربومى ترك نيازمند است. مىبايست كه علاوه بر تدابير سراسرى براى حفظ زبان و هويت و فرهنگ تركى (رسمى و دولتىشدن زبان تركى٬ ايجاد راديو٬ تلويزيون٬ روزنامه هاى سراسرى تركى٬ تاسيس انستيتو و فرهنگستان تركى تاريخ٬ زبان٬ هنر و ...) در سطح استانى نيز اقدامات گسترده و فورىاى انجام پذيرد: تاكيد بر اين حقيقت كه بخشهاى ترك نشين استان مركزى جزئى از آذربايجان جنوبى است٬ ضرورت تجديد نظر در تقسيمات كشورى و ادغام اين نواحى در ايالت آذربايجان٬ آغاز آموزش به زبان تركى در مدارس٬ تاسيس انجمنهاى ادبى و شعر تركى٬ موسيقى٬ عاشيقها و ....٬ برگزارى مراسم و گردهمايىهاى در باره فرهنگ تركى و آذربايجانى٬ چاپ نشريات تركى٬ فشار بر مقامات محلى براى استفاده از زبان تركى در نامگذارىهاى خيابانها و.....٬ كاربرد زبان تركى در اعلانات و تابلوهاى خيابانى٬ پخش برنامه هاى به تركى معيار از راديو تلويزيون محلى و....از جمله خواستهايى مىباشند كه مىبايست در مقياس استانىبا صداى بلند و پيگير بر زبان آورده شوند.


مهران بهارى
---------------------------------------------------------------
خلاصه داده هاى سايت ميراث فرهنگى استان مركزى در باره گستره زبان تركى و تركزبانان استان مركزى:


بر اساس تقسيمات كشوري ١٣٧٥ استان مركزي به مركزيت شهر اراك٬ داراي ٨ شهرستان اراك٬ ساوه٬ آشتيان٬ تفرش٬ سربند (شازند)٬ خمين٬ محلات و دليجان، ١٥ بخش، ١٩ شهر، ٦٠ دهستان، ١٣٩٤ آبادي داراى سكنه و ٤٦ آبادى خالي از سكنه بوده است. مساحت كل استان مركزي حدود ٢٩١٥٢ كيلومتر مربع و استانهاي هم مرز آن عبارتند از: در شمال استانهاي تهران و قزوين٬ در جنوب استانهاي اصفهان و لرستان٬ در شرق استانهاي اصفهان و تهران و در غرب استان همدان.


شهرستان ساوه


اين شهرستان به مساحت ٨٨٥٥ كيلومتر مربع٬ معادل ٣٠ درصد مساحت كل استان مركزي٬ وسيع ترين شهرستان بوده و در شمال استان قرار گرفته است. از شمال و شمال غربي به كرج٬ قزوين و تاكستان، از شمال شرقي به شهريار، از جنوب شرقى به قم٬ از مشرق به شهرستانهاي ري و كرج، از جنوب به تفرش و از غرب به همدان محدود مي گردد. شهرستان ساوه كه جمعيتي حدود ٢٥٠ هزار نفر را در خود جاي داده است٬ بر اساس تقسيمات كشوري سال ١٣٧٥ داراي ٥ شهر (ساوه، زوايه، غرق آباد، مأمونيه، نوبران)٬ ٤ بخش به نامهاي مركزي، زرند، خرقان و نوبران و ١٢ دهستان و ٣٨٦ آبادي است:
بخش مركزي: دهستانهاي قره چاي (٣٠ آبادي)٬ نور علي بيگ (35 آبادي)٬ شاهسون كندي (35 آبادي) و طراز ناهيد (37 آبادي).
بخش زرند: دهستانهاي خشك رود (٥٩ آبادي)٬ رود شور (١٧ آبادي) و حكيم آباد (٤٥ آبادي).
بخش خرقان: دهستانهاي الوير (١٩ آبادي)٬ عليشار (١٨ آبادي) و دوزج.
بخش نوبران: دهستانهاي كوهپايه (٢٦ آبادي)، آق كهريز (٢٩ آبادي) و بيات (٢٩ آبادي).


زبان: تركي زبان اصلي اهالي اكثريت نقاط روستايي شهرستان ساوه مي باشد (شاهسون بغدادي٬ اينانلو٬ مغنها=ايل مغان٬ تركمن ....). اغلب روستائيان به يك گويش تركي [منظور زبان تركى آذربايجانى است. م. ب.] و اندكي (خلجها) به گويش تركي خلجي سخن مي گويند.


فارسي تنها در شهر ساوه٬ شهر مأمونيه و در روستاهاي آوه و الوسجرد زبان اصلي مردم مي باشد و در ساير نقاط به عنوان زبان دوم با آن محاوره مي شود. زبان مردم ساوه٬ فارسي با لهجه اي محلي است ولي در ميان زبان متداول مردم٬ لغاتي كه منشاء مغولي و تركي دارند نيز وجود دارد. جمعيت ساكن در شهرستان ساوه به لحاظ قومي داراي تنوع قابل توجهي است. فارسي به لهجه شيرازي طايفه مستقل كله كوهيها، كردى ايل كلهر و ايل كرد، گويش خاص سنگسري ايل سنگسر، ارامني ارامنه روستا چناقچي بالا٬ ايل عرب خراسان كوهي، طايفه مستقل علمدار، مهاجرين كرد عراقي بازراني و افغاني هاي مهاجر به همراه اقوام فارسي عمده ديگر گويشهاي محلي اين شهرستان را تشكيل ميدهند. ايلات ترك شاهسون بغدادي و مغان، و نيز ايلات كله كوهي، سنگسريها و ايل كرد جزو ايلات كوچ رو بوده و محدوده كوچ آنها شامل اطراف ساوه، بخش زرند، خرقان، نوبران، شرق، همدان، مسيله، قم، بوئين زهرا، شهريار، كرج، پلور و لاريجان در مازندران مي باشد. مهاجرين به اين شهرستان عمدتا" جنگزده هاي جنوب كشور و نيز كردهاي عراق مي باشند. همچنين تعداد انبوهي از افغانيان مهاجر نيز در اين استان سكني گزيده و به كار مشغولند.


شهرستان اراك


شهرستان اراك (سلطان آباد؛ عراق) در جنوب غربي استان تهران قرار دارد و مركز استان مركزي محسوب مي شود. مساحت اراك ٧١٧٨٬٩٨ كيلومتر مربع و يا ٢٤٬٤ درصد كل مساحت استان را شامل مي شود و از لحاظ وسعت زمين شهرستان استان بعد از شهرستان ساوه است. اين شهرستان از شمال به شهرستان ساوه و تفرش، از شمال غربي به همدان٬ از مغرب به شهرستان ملاير، خمين و اليگودرز٬ از شرق به شهرستان محلات٬ از شمال شرقي به تفرش و آشتيان و از جنوب به شهرستان خمين و شازند محدود مي باشد. در سال ١٣٧٢ شهرستان اراك داراي ٤ نقطه شهري (اراك مركز شهرستان و همچنين مركز استان٬ شهر سنجان، كميجان، خنداب)٬ ٣ بخش و ١٨ دهستان و٣٢١ آبادي بوده است:
بخش خنداب: (٨٩ روستا) داراي دهستانهاى انارج (١١ آبادي)٬ جاورسيان (١٧ آبادي)٬ خنداب (٢٩ آبادي)٬ دهچال (١٩ آبادي)٬ سنگ سفيد (١٣ ابادي).
بخش مركزي: (١٦١ روستا) داراي دهستانهاى امان آباد (١٢ روستا)٬ اميريه (١١روستا)٬ داود آباد (٧ روستا)٬ ساروق (١٩ روستا)٬ سه ده (١٦ روستا)٬ شمس آباد (٢٠ روستا)٬ ميقان (٤١ آبادي)٬ مشك آبادي (١٢ روستا)٬ معصوميه (٢٣ روستا) .
بخش وفس: (٧١ روستا) داراي دهستانهاى اسفندان (١٥ روستا)٬ خسروبيگ (٢٠ روستا)٬ خنجين (٢٣ روستا)٬ ميلاجرد (١٣ روستا).


زبان: زبان بخش وفس و نيمي از بخش خنداب تركي است. خنداب يكي از پر جمعيت ترين روستاهاي بخش به شمار مي رود كه در سال ٦٨ به عنوان مركز بخش منطقه محروم شناخته شد. اين روستا با جمعيتي بالغ بر ٧٠٠٠ نفر جمعيت از سه محله تشكيل شده است: خنداب٬ قلعه خنداب و حصار خنداب كه اكثرا" به زبان تركي تكلم مي كنند. منطقه شراء (اسم اصلي آن در زبان تركي چرا ناميده مي شود) در سال ٦٨با ٥ دهستان٬ ١٠٠ روستا و ٧٥ هزار نفر جمعيت به مركزيت خنداب -كه در حال حاضر نزديك به ٩٠ هزار نفر جمعيت دارد- در آمد و از نظر تقسيمات كشوري منطقه شراء حذف و سپس به نام بخش خنداب نامگذاري شد.


ناحيه اراك محل الحاق و الصاق و اجتماع ٤ فضاي زباني است كه عبارتند از تركي در شمال، فارسي در جنوب شرقي، كردي در غرب و لري در جنوب غربي. در درون همين فضاهاي زباني و گويشي با برخي از گروههاي زباني نيز روبرو مي شويم كه حالتي كم و بيش منزوي دارند. تعدادي از روستاهاي قشلاقي به زبان لري و روستاي وفس، چهرقان، فرگ گورچان زبان تاتي و نيمي از روستاهاي بخش خنداب و شراء بالا به زبان فارسي و لهجه ملايري و بقيه ساكنين به فارسي تكلم مي كنند. در خود شهر اراك مردم به زبان فارسي با لهجه اراكي سخن مي گويند.


شهرستان تفرش


اين شهرستان در شمال شهرستان آشتيان و جنوب غربي ساوه واقع شده و مركز آن شهر تفرش است. از شمال به ساوه٬ از جنوب و مغرب به اراك، از شرق به قم محدود و مساحت آن حدود ٢٧٩٢ كيلومتر مربع است. در سال ١٣١٦ كشور ايران از نظر جغرافيايي به ده استان تقسيم شد و سلطان اباد با شمول قصبه هاي تفرش٬ فراهان، آشتيان و غيره به شهرستان تبديل و به نام اراك ناميده شد و تفرش تبديل به بخش گرديد. از سال ١٣٣٧ از شهرستان اراك جدا و با بخشهاي فراهان، آشتيان، خلجستان و نيز دهستان رودبار تبديل به شهرستان گرديد و تابع استان تهران شد. شهرستان تفرش همانند ساير شهرستان هاي استان مركزي در پي تصويب نامه سال ٦٧ هئيت وزيران از استان تهران منتزع و جزء استان مركزي قرار گرفت. در سال ١٣٧٠ شهرستان تفرش شامل ١٣١ آبادي بود.
بخش مركزي: دهستانهاى بازرجان (٢٨ روستا)٬ دهستان خانك (١٢ روستا)٬ دهستان رودبار (٢٨ روستا).
بخش فراهان: دهستانهاى فرمهين (٤٨ روستا). دهستان فشك (١٥ روستا).


زبان: در بخش مركزي تفرش بسيار از اهالي به زبان تركي تكلم مي كنند. غالب اهالي اين شهرستان به فارسي سخن مي گويند.


شهرستان آشتيان


در مركز شرق استان مركزي و در شمال شهرستان اراك واقع و مركز آن شهرستان آشتيان است. اين شهرستان در سال ٥٦ از تفرش جدا و به شهرستان تبديل شده است. از شمال به تفرش و قم و از جنوب به اراك و محلات محدود گشته و ١٣٤٨ كيلومتر مربع مساحت دارد كه از اين لحاظ كوچكترين شهرستان استان مركزي است. طبق آمار سال ٧٥ جمعيتي بالغ بر ٢٢ هزار نفر را درخود جاي داده است. طبق تقسيمات كشوري شهرستان آشتيان داراي يك نقطه شهري به نام آشتيان٬ يك بخش مركزي٬ سه دهستان سياوشان٬ كرگزان٬ مزرعه نو و ١٠١ آبادي است.


زبان: سه گروه قومي در منطقه ساكن مي باشند كه شامل اقوام ترك، خلج، فارس مي باشند. زبانهاى تركي و خلجي، گويشهاي فارسي محلي (لهجه آشتيان) عمده گوشيهاي منطقه مي باشند. در شهر آشتيان و چند روستا به زبان فارسي با لهجه خاص منطقه آشتيان٬ مابقي به زبان خلجي (ترك قديم) [منظور تركى خلجى مدرن است. م.ب.] و تركي معمولي [منظور تركى آذربايجانى است. م.ب.] صحبت مي كنند. اهالي آشتيان عموما" آريايي نژاد مي باشند ولي نفوذ اقوام ترك زبان نيز در اين ميان قابل مشاهده است.


شهرستان سربند


اين شهرستان به مركزيت شازند با وسعت٢٨٢٧٬٤٩ كيلومتر مربع از توابع استان مركزي مي باشد. از شمال و از شرق به شهرستان اراك٬ از غرب به شهرستان ملاير و بروجرد٬ از جنوب به شهرستان بروجرد٬ اليگودرز و خمين محدود مي شود. شهرستان سربند داراي ٢ شهر٬ ٢ بخش٬ ٧ دهستان و ٢٣١ روستا مي باشد.
بخش مركزي: شامل دهستانهاى آستانه ( ٢٣ روستا) ، پل دو آب (٣٩ روستا)٬ زاليان (٢٣ روستا)، قره خانوار.
بخش هند و در: شامل دهستانهاى سربند (66 روستا)٬ مالمير (25 روستا).


زبان: منطقه سربند آخرين نقطه تركيب و اختلاط زباني است كه از يك سو تركي و از ديگري فارسي، لري٬ ارمني و كردي در تضاد و تجانس با يكديگرند. اگر چه به جز اقليت ارامنه بقيه سعي دارند خود را فارسي زبان جلوه دهند ليكن گويش محلي بويژه با لهجه هاي كاملاً آشكار نشان از وجود چند زباني را در منطقه مي نمايد . فارسي با لهجه محلي، گويش تركي محلي [منظور زبان تركى آذربايجانى است. م.ب.]، گويش لري و گويش ارمني، گوناگوني گويشهاي منطقه را تشكيل مي دهند. زبان تركي در اكثر روستاهاي اطراف سربند رايج است. روستاهاي فارسي نشين به نسبت بيشتر از روستاهاي ترك نشين است (؟) و در زبان ايشان ته لهجه اي ديده مي شود. اهالي شهرستان شازند اكثرا" (؟) به زبان و لهجه محلي فارسي دري متمايل به لري و تركي تكلم مي كنند. گويشهاي تركي و لري نيز از اقليتهاي زباني محل مي باشند. [عمده فارس زبانهاى اين شهرستان از تركهاى فارس زبان شده تشكيل مىشود٬ مراد از فارسى درى متمايل به تركى٬ لهجه هاى كاملا آشكار و يا ته لهجه همين است. م.ب.]


زبان تركي برخي از اهالي اين منطقه منشعب از آسياي مركزي است. اكثريت اهالي اين منطقه از مردم نژاد ميانه ايران مي باشند كه رخنه اقوام ترك زبان از ساليان قيل در اين محل كاملا" مشهود است.
-----------------------------
شهرستان خمين


جنوبي ترين شهرستان استان مركزي از شمال و شمال غربي به شهرستان اراك و سربند، از شمال شرقي و از شرق به بخش مركزي شهرستان محلات، از جنوب به بخش مركزي شهرستان گلپايگان (استان اصفهان) و از غرب به بخش چاپلق (غربي) شهرستان اليگودرز (استان لرستان) محدود مي گردد. اين شهرستان به سال ١٣٧٠ داراي بك بخش مركزي و ٧ دهستان آشناخور (١٣ آبادي)٬ چهارچشمه (٢٨ ابادي)٬ حمزه لو (٢٤ ابادي)٬ خرمدشت (٣١ ابادي)٬ رستاق (٢١ آبادي)٬ صالحان (٣٥ آبادي) و گله زن (٣٠ ابادي) مي باشد.


زبان: شهرستان خمين، از مراكزي است كه به علت وجود دشت هاي حاصلخيز مهاجر پذير بوده است و اقوام مختلف در اين منطقه به چشم مي خورد. در شهرستان خمين زبان تركي در غرب٬ شرق و شمال و زبان فارسي در مركز و جنوب رواج دارد. اغلب اهالي شهرستان خمين به زبان فارسي با لهجه محلي تكلم كرده٬ در شهر خمين زبان هاي تركي و لري نيز رواج دارد. گويشهاي محلي اي چون تركي و اندكي دري نيز در منطقه رايج مي باشد. در دهستان هاي چهار چشمه و حمزه لو مردم به زبان تركي تكلم مي كنند. همسايگان روستاي مكان٬ همچنين همسايگان روستاي خوگان نيز ترك زبان هستند. روستاهاي اطراف شهر خمين فارس زبان هستند . امروزه در گروه هاي ترك زبان منطقه به خوبي مشاهده مي شود كه زبان تركي كم كم به دست فراموشي سپرده مي شود و بجزء چند روستا جوانان رغبتي به يادگيري و استفاده از آن ندارند. مردم اين منطقه از همان نژاد مردم ميانه ايران مي باشند ولي رخنه اقوام ترك و لر در آن جا كاملا" مشهود است.


شهرستان محلات


اين شهرستان كه از شمال به قم و آشتيان٬ از جنوب به اصفهان و گلپايگان٬ از غرب به خمين و اراك و از شرق به دليجان محدود مي باشد در جنوب شرقي استان مركزي واقع گرديده است. شهرستان محلات در سال ١٣٧٠ داراي ٢ شهر به نامهاي محلات و نيمور، يك بخش مركزي و ٢ دهستان به نامهاي باقرآباد (٤٨ آبادي) و خورهه (١٣ ابادي)٬ (و حومه ؟) با ٦١ آبادي بوده است.


زبان: اغلب اهالي شهرستان محلات به زبان فارسي با لهجه اي محلي تكلم كرده ولي گويشهاي محلي اي چون تركي٬ لري نيز در محل رايج مي باشد. اهالي روستاي بزيجاني و عيسي آباد، از اقوام ترك مي باشند. گويش اهالي روستاي بزيجان تركي با لهجه محلي است. تمامي اهالي به زبان تركي صحبت مي كنند و همچنين همگي اهالي كاملاً به زبان فارسي مسلط مي باشند . اهالي دو روستاي سعادت آباد و امير آباد هم به تركي صحبت مي كنند و اين مردمان نيز فارسي را خوب مي فهمند. طبق آمار سال ٦٥، بيش از ٩٩ درصد از مردم منطقه مي توانستند به زبان فارسي صحبت كنند كه در مقايسه با متوسط استان مركزي كه فقط ٩٤٬٨ درصد از جمعيت اين خصوصيت را داشتند تفاوت محسوسي دارد.


گئرچه يه هو!!!

0 Comments:

Post a Comment

<< Home