ساوه

http://qizilyurt.blogfa.com/cat-2.aspx

ساوه شهری است در مرکز ایران که مردم آن به گونه ای از زبان ترکی تکلم می کنند که با لهجه آذری کمی متفاوت است. گذشتگان آن را "ساوا" می نامیدند و آن اشتقاقی از ساواش به معنای " جنگیدن" است.



وقتی چنگیز خان متصرفات شرقی خوارزمشاهیان را به تصرف خویش در آورد، تصرف نواحی غربی را به دو سردار خود جبه و سوبوتای بهادر سپرد. ایشان حین ورود به ری و قم، بنابر فرمان چنگیز خان، علما و روحانیون را مختار گذاشتند ولی فرمان دادند دیگر به نام محمد خوارزمشاه اذان نگویند.

قم مرکز غربی ترین مسقط فارس های خراسانی به شمار می رفت. سپس سرحدات قزوین و آذربایجان شروع می شد. سوبوتای و جبه هنگامی که بدانجا رسیدند، داستان برادری خود با ترک ها را با اتابک آذربایجان بازگفتند و وی گوشزد کرد که جهت ایمنی امپراتوری، بهتر است قلاعی در نواحی مرکزی ایران ساخته شود.و بدین سان بود سوبوتای، ساوه را بنا نهاد.

در آنجا عشایر نزدیک وی همچون بیات ها، جلایرها، خلج ها و ... اسکان داده شدند. بایات به معنای " قوت لا یموت" و آن فوجی از مغولان بوده که امید آخرین در جنگ ها به شمار می رفته اند. ایشان اصالتا سپاه آخر و اضطراری مغولان و بعدها ایلخانان بوده اند. در زمان شاه عباس صفوی، امنیت اصفهان را مین باش های بیات تامین می نمودند و عشایر ایشان به عنوان نیروهای بسیجی به سراسر امپراتوری صفویه از قفقاز تا کرمان و از خراسان تا شامات رفتند و جای قزلباش ها را گرفتند.